อาหารเสริมเพิ่มภูมิคุ้มกัน (Immune System)
ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (immune system) เป็นระบบอัตโนมัติของร่างกายที่ทำหน้าที่ป้องกันร่างกายจากอันตรายที่มาจากสิ่งแปลกปลอมรอบตัว ไม่ว่าจะเป็นแบคทีเรียก่อโรค (pathogen), ไวรัส (virus) หรือสิ่งที่มีความระคายเคืองสูง เช่น ละอองเกสรดอกไม้, ฝุ่นละออง, ขนสัตว์ หรือโปรตีนบางชนิดที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ โดยเมื่อมีสิ่งแปลกปลอม (antigen) เข้าสู่ร่างกาย ร่ายกายจะตอบสนองกลับ ไม่ว่าจะเป็นสร้างสารคัดหลั่งที่มีฤทธิ์ทำลายแบคทีเรีย หรือการทำลายสิ่งแปลกปลอมโดยเม็ดเลือดขาว ดังนั้นหากระบบภูมิคุ้มกันของเราไม่ดี อาจทำให้เราป่วยและติดเชื้อง่ายขึ้น ไม่ว่าจะเป็นไข้หวัด, ไข้หวัดใหญ่, หรือไวรัส เช่น Covid-19
เราสามารถเสริมระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายได้โดยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ รวมถึงวิตามินและแร่ธาตุที่ให้จำเป็นต่อร่างกาย แต่เนื่องจากบางครั้งเราไม่สามารถทานอาหารได้ครบถ้วน ทำให้ขาดวิตามินหรือแร่ธาตุบางชนิด การทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารจึงช่วยเสริมสิ่งที่เราอาจพร่องไป บทความนี้จึงจะมาแนะนำสารสำคัญและวิตามิน/แร่ธาตุที่ช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย
- Vitamin C -นับเป็นวิตามินที่มีระดับสาร Anti-oxidant สูง ช่วยกำจัดอนุมูลอิสระในร่างกาย ช่วยเสริมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน โดยเสริมการทำงานของ phygocyte (เม็ดเลือดขาวที่กำจัดแบคทีเรียก่อโรค), ช่วยการผลิต cytokine (สัญญาณกระตุ้นการกำจัดสิ่งแปลกปลอม), เสริมการทำงานของ Antibody (สารภูมิต้านทาน) ในร่างกาย เราอาจสังเกตได้ว่าเมื่อเราไม่ได้ทานผลไม้หรือวิตามินซี ร่างกายจะป่วยหรือเป็นหวัดง่ายขึ้น ซึ่งมีผลการศึกษาพบว่าการทานวิตามินซีในช่วงที่ป่วยเป็นไข้หวัด สามารถช่วยให้หายไข้หวัดเร็วขึ้นได้
- Vitamin E -เป็นอีกหนึ่งสาร Anti-oxidant ตัวเด่นที่ช่วยปกป้องร่างกายจากการสิ่งแปลกปลอมที่รุกรานร่างกายได้ เราจะพบวิตามิน อี ในปริมาณเข้มข้นที่เซลล์ภูมิต้านทานหากเปรียบเทียบกับเซลล์เม็ดเลือด เนื่องจากวิตามิน อี เป็นสารตัวกลางที่ใช้กระบวนการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันร่างกายด้านการป้องกันร่างกายจากการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ หรือโรคที่เกี่ยวอาการแพ้ เช่น หอบหืด
- Zinc หรือสังกะสี -ช่วยในการสร้างและกระตุ้นการทำงานของ T-cell ซึ่งเป็นเซลล์เลือดขาวที่ทำหน้าที่หาเซลล์และกำจัดเซลล์ที่ติดเชื้อ คนที่ขาดธาตุสังกะสีจะส่งผลให้ระบบภูมิต้านทานของร่างกายมีประสิทธิภาพการทำงานลดลง ด้วยคุณสมบัติที่ดีของ zinc จึงได้นำไปใช้ในยาอมฆ่าเชื้อ เพื่อฆ่าเชื้อในลำคอ
- สารสกัดที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง – ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระในเซลล์ ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดเองในร่างกาย และยิ่งมากขึ้นเมื่อเราเจอความเครียด, การพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือการทานอาหารไม่ครบถ้วน ซึ่งทำให้ระบบบภูมิคุ้มกันทำงานไม่เต็มที่และต้านทานเชื้อที่รุกรานได้น้อยลง ตัวอย่างสารสกัดกลุ่มนี้ เช่น grape fruit extract, pine bark extract, Lycopene, Sea buckthorn, Rose hip, Coenzyme Q10, Astaxanthin, Melon Powder (SOD)
- Probiotic – เป็นจุลินทรีย์ชนิดดีในลำไส้ ช่วยส่งเสริมสุขภาพลำไส้ ซึ่งส่งผลต่อเนื่องไปยังการทำงานของระบบภูมิต้านทาน เพราะ Probiotic จะช่วยลดจำนวนแบคทีเรียไม่ดีที่เข้าสู่ร่างกาย โดยการสร้างกรดไขมันสายสั้นและสารอื่นๆอีกหลายชนิดเพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไม่ดี รวมสารลดอาการแพ้ (allergic) อีกด้วย ตัวอย่าง Probiotic เช่น Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium lactis, Enterococcus Faecium นอกจากนี้ยังสามารถเสริมด้วย Prebiotic ซึ่งทำหน้าที่เป็นอาหารของ Probiotic ทำให้จุลินทรียย์เหล่านี้ทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น Fiber หรือใยอาหาร จำนวน Oat fiber, psyllium husk, Chicory root, Inulin, Polydextrose เป็นต้น
อาหารเสริมเพิ่มภูมิคุ้มกัน (Immune System)
- Beta-glucan – มีสมบัติช่วยต่อการติดเชื้อโรคแบคทีเรีย, ไวรัส นอกจากนี้ยังการต่อต้านการเกิดและพัฒนาของเซลล์มะเร็ง โดยการทาน Beta-glucan จะช่วยทำงานส่งเสริม (synergistic) ร่วมกับ monoclonal antibodies และการทำคีโต ทำให้ทำลายเซลล์มะเร็งได้อย่างมีประสิทธิภาพ